Andrzej Dobosz odradza. „Czytanie językami. Praktyki interpretacyjne dla nauczycieli i studentów”. Kraków 2022
Autorami kolejnych rozdziałów Czytania językami są profesorowie, doktorzy
i doktorzy habilitowani Uniwersytetu Humanistyczno-Przyrodniczego im. Jana Długosza
w Częstochowie, którzy przedstawieni są w biogramach umieszczonych na końcu książki,
w rozdziale pod tytułem Noty o autorach, i ograniczających się do nazwiska, tytułu naukowego, zajmowanego stanowiska i napisanych prac.
Adam Regiewicz, jeden z autorów zamieszczonych tekstów, we wstępie wyjaśnia, że zawsze chciał napisać taką książkę. Postanowiliśmy wydrukować (…) przede wszystkim teksty z kanonu lektur. Jak wiadomo, kanonów było już wiele i z pewnością ten, który obowiązywał przed trzydziestu laty, nie jest równy obecnemu. Jednak w doborze staraliśmy się trzymać zasady evergreenów – utworów czytanych do granic znudzenia – aby wydobyć
z nich diament. Dlatego w tomie dominują teksty dziewiętnastowieczne.
Adam Regiewicz uściśla odbiorców tej książki. Są nimi studenci.
Skoro (…) modelowym czytelnikiem niniejszej publikacji są w naszym przekonaniu studenci, których za pomocą tej książki staramy się zachęcić do podejmowania samodzielnych wycieczek w stronę interpretacji,to może warto by było powiedzieć czytelnikowi, studentowi, tak po prostu, co to jest ta interpretacja, słowo odmieniane w książce przez wszystkie przypadki. Jakie są jej właściwości? Czy synonimem słowa interpretacja mogą być określenia: analiza, omówienie, odczytywanie tekstu? Czy nie? Jeśli nie, to jakie są różnice? Niestety, książka nie odpowiada na te pytania.
Mamy za to piętnaście lektur, określonych czasami już w pierwszych zdaniach tekstu jako interpretacja. Dotyczą one wierszy, nowel, dramatu, powieści i wspomnień z powstania warszawskiego.
Tak więc pracownicy naukowi w swoich krótszych albo nieco dłuższych publikacjach opatrzonych wieloma przypisami, nie przekraczają dziesięciu stron. Dołączają do nich bibliografię, zarówno podmiotową, jak i przedmiotową. Nierzadko obfitą.
Oto ich tytuły, które są najczęściej niezrozumiałym zestawieniem słów:
- Wiersz Do matki Polki Adama Mickiewicza. Czy rzeczywiście skandal wychowawczy?
- Czapka Kubusia. Interpretacja Mendla Gdańskiego Marii Konopnickiej
- W poszukiwaniu axis mundi. Latarnik Henryka Sienkiewicza w perspektywie antropologii przestrzeni
- Bachanalia z Tanatosem w tle. Mitopoetyka w interpretacji Naszej szkapy Marii Konopnickiej
- Dylematy ideowe Stasi Bozowskiej (i innych). O Siłaczce Stefana Żeromskiego
- Pieniądze, miłość i polityka. Gra w Lalkę (próba lektury perfomatywnej)
- Potop jako stadium zdrady (na tle dziewiętnastowiecznej obsesji zdrady)
- Tomasz Judym. Czy naprawdę bohater pozytywny?
- Jak powinna zachować się kobieta? Moralność pani Dulskiej czytana jako sztuka modelująca normy postępowania
- „Na początku był rytm”. W Malinowym chruśniaku Bolesława Leśmiana wobec Pieśni nad pieśniami
- Awangarda kontra Skamander? Uwagi, niezbyt oczywiste, o kilku wierszach
z Warszawy i Krakowa w dwudziestoleciu międzywojennym
(mowa o Słonimskim, Wierzyńskim, Lechoniu, Tadeuszu Peiperze – A.D.)
- Usłyszeć powstanie. O audytywnym doświadczeniu wojny w Pamiętniku z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego
- „Stworzyć wiersz”. O utworach Haliny Poświatowskiej
- Requiem dla dawnych bohaterów Zbigniewa Herberta Do Apollina i Do Marka Aurelego
- Moralna obojętność muzyki? Propozycja kontekstowej lektury wiersza Pana Cogito przygody z muzyką Zbigniewa Herberta
W nocie, umieszczonej na okładce prezentującej książkę, słusznie zauważa się,
że przedstawione w niniejszej publikacji refleksje i wnioski są jednak rezultatem niekoniecznie oczywistych metod badawczych. Stąd tytułowe „języki”, przywodzące na myśl praktykę indywidualnego czytania, a zarazem kojarzone z metodologią, w której zakorzeniona jest interpretacja. Autorzy pragną ożywić szkolny i akademicki dyskurs, przypominając o prawdziwym powołaniu filologii, o sztuce interpretacji.
Problem w tym, że tytuł książki mógłby brzmieć po prostu: Jak zniechęcić do lektury.
„Czytanie językami. Praktyki interpretacyjne dla nauczycieli i studentów” w POLONIE
