Bahar-e Danesz (Ogród wiedzy) to powstała w Indiach perska opowieść szkatułkowa napisana przez Enajatullaha Kambu (1608-1671). W Bibliotece Narodowej jest przechowywany wspaniale iluminowany rękopis powieści (BOZ 182), której treść na Polona/Blog przybliża w odcinkach dr Albert Kwiatkowski (literaturaperska.com).
W pierwszej części syn władcy Indii Dżahandar oszalał z miłości do Bahrewar Banu. Jednak jej ojciec odmówił mu ręki królewny. Dżahandar wyruszył więc w podróż, by samemu zdobyć jej serce. Tak trafił do domu starego pustelnika. Mieszkał tam pewien mądry ptak, który zaczął doradzać Dżahandarowi, co zrobić, by osiągnąć zamierzony cel – każdą ze swych rad ilustrując opowieścią. Oto pierwsza z nich.
◊◊◊
Opowieść o córce handlarza
Pewien ubogi młodzieniec zawędrował do miasta, szukając pracy. Zatrudnił go bogaty starzec. Z początku kazał mu palić w piecu, a z biegiem czasu awansował na zarządcę swego majątku. Młodzieniec szybko zachłysnął się władzą i zaczął obrażać ludzi. Jego pracodawca zapłacił mu więc za jego pracę i odprawił go.
Gdy młodzieńcowi skończyły się pieniądze, zaczął żebrać. Natknęła się na niego córka pewnego handlarza, a że był przystojny, zakochała się w nim. Wkrótce go poślubiła. Młodzieniec tak zapamiętale zwodził ją swym nieistniejącym bogactwem, aż w końcu przekonał, by pojechała z nim do jego ojczystego kraju.
Ruszyli w drogę. Po kilku dniach podróży znaleźli się w gęstym lesie niedaleko jego wioski. Córce handlarza ani trochę się tam nie podobało, lecz mąż uspokoił ją, posadził pod drzewem i rzekł, że powiadomi rodzinę i przyjaciół, a oni przyjdą po nią i wyprawią na jej cześć wspaniałe przyjęcie.
Wieśniacy jednak napadli na nią, zdarli z niej ubranie i nagą przywiązali do bambusa. Postawili na jej straży dwóch łuczników, po czym odeszli. Wtem zjawił się olbrzymi ptak i porwał kobietę. Łucznicy strzelali do niego, lecz ptak odleciał.
Oddane przez łuczników strzały śmiertelnie raniły ptaka. Zaraz po tym jak wylądował na wyspie, zmarł. Wraz z wydanym przez ptaka ostatnim tchnieniem z jego dzioba wytoczył się duży szmaragd. Nie wiedząc, co dalej począć, córka handlarza podniosła z ziemi kamień i udała się w drogę. Dotarła na brzeg jeziora, które przepłynęła niezauważona na grzbiecie wielkiego węża. Na drugim brzegu znajdował się piękny ogród. Tam ułożyła się do snu.
Obudził ją hałas. Zobaczyła dzikusów, którzy wspinali się na drzewa i rwali owoce. Zlękła się i schowała się na drzewie. Hałas, który obudził córkę handlarza, robiły kosmate małpy. Gdy ich król zobaczył chowającą się na drzewie kobietę, ucieszył się. Kazał jednej z małp ściągnąć ją z drzewa, a gdy to się stało, zaczął ja obejmować i całować.
Małpi król widząc, że kobieta się boi, zaczął traktować ją bardzo uprzejmie, zabrał do swego domu i opatrzył jej rany. Poślubiona małpie kobieta urodziła mu dwójkę małpich dzieci.
Córka handlarza brzydziła się swym małżonkiem. Udawała jednak, że go kocha, by uśpić jego czujność i uciec. W końcu jej się udało. Uciekła z wyspy na statku kupców. Za podróż zapłaciła szmaragdem.
Nie była to jednak fortunna podróż. Wiatry nie sprzyjały, a w końcu olbrzymia ryba rozbiła statek. Ocalała jedynie córka handlarza. Trzymając się pnia drzewa, ostatkiem sił dotarła do brzegu. Tam półnadzy, niemi asceci pokazali jej, którą ścieżką powinna podążyć.
Tak znalazła się w cudownie pięknym gaju, gdzie stała chatka. Wkrótce zjawił się tam młodzieniec promieniujący blaskiem. Choć córka handlarza nie powiedziała ani słowa, on wiedział o wszystkim, co ją spotkało. Nakazał jej zamknąć oczy. Gdy je otworzyła, odkryła, że znajduje się w domu swego ojca.
◊◊◊
Ogród wiedzy, część X by Albert Kwiatkowski is licensed under a Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe License.
