Krytycy literaccy omawiali jego książki z rezerwą. Historycy literatury docenili jednak jego pisarstwo i przyznali mu miejsce w dziejach naszego piśmiennictwa, chociaż jest to miejsce pomniejsze. Wacław Gąsiorowski – urodzony 27 czerwca 1869 roku, a więc sto pięćdziesiąt pięć lat temu – był jednak ceniony przez czytelników, zwłaszcza młodych, wielbicieli powieści historycznych. Do jego najbardziej znanych utworów należą Pani Walewska oraz Księżna Łowicka.
Obydwie powieści okazały się sporym sukcesem Gąsiorowskiego, nie tylko czytelniczym, ale także komercyjnym. Na podstawie Pani Walewskiej w roku 1937 reżyser Clarence Brown zrealizował w Hollywood film, w którym w roli tytułowej wystąpiła Greta Garbo, zaś rolę Napoleona zagrał Charles Boyer. Pięć lat wcześniej Mieczysław Krawicz i Janusz Warnecki sfilmowali Księżną Łowicką, powieść o życiu Joanny Grudzińskiej, żony księcia Konstantego. W tym filmie w rolę główną wcieliła się Jadwiga Smosarska, natomiast w role Konstantego oraz Waleriana Łukasińskiego – Stefan Jaracz i Józef Węgrzyn. Przy okazji trzeba wspomnieć, że Gąsiorowski był kierownikiem literackim i autorem dialogów filmu wyreżyserowanego przez Konrada Toma Ułan księcia Józefa (znanego także pod tytułem Ułan i dziewczyna), a na ekranie pojawiły się takie gwiazdy kina lat trzydziestych jak wspomniana Smosarska, a także Seweryna Broniszówna, Józef Orwid czy Franciszek Brodniewicz (wystąpił jako książę Józef Poniatowski). Wiele swoich powieści, a także tekstów publicystycznych Wacław Gąsiorowski publikował pod pseudonimami Jan Mieroszewicz oraz Wiesław Sclavus.
Najlepiej czuł się w formule powieści historycznej, czego dowodem zwłaszcza utwory pisane w duchu prozy Henryka Sienkiewicza i Walerego Przyborowskiego, a zatem: Szwoleżerowie gwardii, Czarny Generał, Rok 1809 oraz trylogia Huragan. Ważne miejsce w jego dorobku zajmują także powieści o powstaniu listopadowym, o generale Józefie Bemie i Emilii Plater oraz powieści o Kazimierzu Pułaskim, takie jak Interregnum czy Miłość królewicza. Popularnością cieszyły się zwłaszcza utwory rozgrywające się w czasach Napoleona Bonapartego, czyli: Było to pod Somosierrą, Dobosz woltyżerów, Orlęta, Rapsody napoleońskie, wreszcie Pamiętniki wojskowe Józefa Grabowskiego, oficera sztabu Napoleona I. Gąsiorowski umiał zdobywać serca młodych czytelników, potrafił zawładnąć ich wyobraźnią. Pisał prosto, obrazowo i przekonująco.
Z uwagi na to, że jest dzisiaj autorem nieco zapomnianym (chociaż po 1945 roku wznowiono większość jego powieści), warto przypomnieć skrótowo biografię pisarza. Urodził się w Warszawie, w kamienicy na tyłach pałacu Biskupów Krakowskich przy ulicy Miodowej (o czym przypomina dzisiaj zawieszona tam tablica pamiątkowa). Za młodu uczył się na kursach dla farmaceutów i księgowych, potem wcielony do armii carskiej odbył dwuletnią służbę wojskową. Pracował jako dziennikarz „Strumienia” i „Przeglądu Tygodniowego”. Pisał sztuki teatralne. Za Szare życie dostał nagrodę w konkursie „Kuriera Warszawskiego”. W 1907 roku ukazał się drukiem dramat Mrok.
Pisał powieści osadzone w realiach współczesnych, nawiązujące do poetyki naturalizmu. Najwyżej cenione spośród nich to Pamiętniki nowo narodzonego oraz Pigularz. W 1901 roku na łamach „Słowa Polskiego” we Lwowie ukazała się powieść Ugodowcy, w której przedstawił postać cara Mikołaja w krzywym zwierciadle. Z obawy przed aresztowaniem przez ochranę przeniósł się z Warszawy do Lwowa, zaś w roku 1904 wyemigrował do Paryża, gdzie dał się poznać jako społecznik i działacz emigracyjny. Zakładał tam Komitet Francusko-Polski oraz Towarzystwo Literacko-Artystyczne, był też przewodniczącym Związku Sokołów Polskich. W 1905 roku ogłosił powieść Królobójcy.
Po wybuchu wojny w 1914 roku pracował w Komitecie Pomocy Rodakom i Komitecie Pomocy Rannym, które współzakładał, ponadto wydawał tygodnik „Polonia”. Po zakończeniu działań wojennych w 1918 roku ogłosił drukiem Słownik wojskowy francusko-polski, następnie Historię armii polskiej we Francji 1915–1916, a nawet podręcznik Ortografia polska. W roku 1921 wyjechał do Stanów Zjednoczonych. Pracował tam w Alliance College w Cambridge Springs, gdzie kierował pracami kolegium polskiego. Publikował na łamach prasy polonijnej wydawanej w Nowym Jorku: w „Kurierze Nowojorskim”, „Gwieździe Polarnej” oraz „Górniku”. W roku 1930 wrócił do Polski, zamieszkał w willi „Ukrainka” w Konstancinie. W roku 1936 został nawet sołtysem Konstancina. Nie ustawał w działaniach. Zainicjował Związek Dziennikarzy i Publicystów Emigracyjnych oraz Stowarzyszenie Weteranów Armii Polskiej we Francji.
Do ostatnich książek Wacława Gąsiorowskiego należą: Nihiliści, Anarchiści oraz Fajka Batorego, opatrzona mottem: „Fantazja jest wątłą parafrazą rzeczywistości”. W uznaniu jego zasług w 1938 roku przyznano mu Nagrodę im. Elizy Orzeszkowej za całokształt twórczości literackiej. Ciężko przeżył wybuch II wojny światowej. Zmarł 30 października 1939 roku. Pochowany został na cmentarzu w Skolimowie. Jego pogrzeb zgromadził tłumy czytelników i był swego rodzaju manifestacją patriotyczną.
