Przegląd Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona/Blog

Bahar-e Danesz (Ogród wiedzy) to powstała w Indiach perska opowieść szkatułkowa napisana przez Enajatullaha Kambu (1608-1671). W Bibliotece Narodowej jest przechowywany wspaniale iluminowany rękopis powieści (BOZ 182), której treść na Polona/Blog przybliża w odcinkach dr Albert Kwiatkowski (literaturaperska.com). 

pierwszej części syn władcy Indii Dżahandar oszalał z miłości do królewny Bahrewar Banu. Królewscy doradcy postanowili opowiadać mu historie o niewiernych kobietach, by osłabić jego uczucie. Oto trzecia z nich.

◊◊◊

Trzecia przestroga, którą usłyszał królewicz Dżahandar od królewskich doradców zaczynała się od historii młodzieńca, którego twarz znaczyły dwie blizny. Zapytany o nie opowiedział, jak niegdyś wybrał się na polowanie i zgubił w dzikiej głuszy. Błądząc po lesie spotkał staruszkę, która wybrała życie na odludziu, by czcić Boga. Ta zabrała go do chatki, w której mieszkała razem ze swoją wnuczką i ugościła.

Młodzieniec w gościnie u ascetki.
Młodzieniec w gościnie u ascetki.

Młodzieniec zakochał się w dziewczynie i poprosił kobietę, by go usynowiła i oddała mu wnuczkę za żonę. Ascetka zgodziła się.

Gdy umarła, młodzieniec zabrał żonę do miasta. Ilekroć opuszczał je w interesach, pozostawiał żonę pod opieką starej służącej. Gdy pewnego razu powrócił do domu z podróży, kobieta wyznała mu, że żona go zdradza.

Postanowił to sprawdzić. Poinformował domowników, że udaje się w podróż, a tymczasem w przebraniu żebraka doczekał nocy i wspiął się na mur, który otaczał ich ogród, ukrył w koronie drzewa i skierował wzrok na stojącą na środku ogrodu tachtę*. Na niej zabawiała się z kochankiem jego żona, a służąca podawała im wino.

Niewierna żona z kochankiem.
Niewierna żona z kochankiem.

Gdy kobiety oddaliły się na chwilę, młodzieniec zeskoczył do ogrodu, zabił gacha i szybko znów skrył się na drzewie. Gdy żona wróciła i ujrzała martwego kochanka, chwyciła szablę i przetrząsnęła ogród w poszukiwaniu zabójcy. Nie znalazłszy żywej duszy, kazała służce przynieść dzban po winie. Następnie pocięła ciało zabitego na kawałki, włożyła je do naczynia i zakopała w ogrodzie.

Mąż ukryty wśród drzew.
Mąż ukryty wśród drzew.

Nad ranem mąż wrócił do domu i zastał żonę pogrążoną w smutku. Zagadnięta odparła: „Nie mogę znieść tak częstych rozstań z tobą. Miewam koszmary. Ostatniej nocy śniło mi się, że goni cie ifrit**. Uciekając przed nim skoczyłeś w wody oceanu, lecz demon dopadł cię i zwyciężył”. Mąż wysłuchawszy opowieści zaczął pocieszać żonę. Rzekł: „Nie smuć się. Rzuciłem się w wody oceanu po to, by pomógł mi Chezr***. To, że we śnie demon mnie zwyciężył, w rzeczywistości oznacza, że Chezr przeciął go szablą, po czym wrzucił do dzbana po winie i zakopał”.

Na te słowa kobieta zrozumiała, że jej mąż o wszystkim wie. Wpadła we wściekłość, chwyciła sztylet i cięła go po twarzy. Jemu udało się jednak wytrącić broń niewiernej żonie i ją zabić.

Niewierna żona rani w twarz męża.
Niewierna żona rani w twarz męża.

Tak zakończyła się trzecia historia, której wysłuchał chory z miłości Dżahandar.

[ciąg dalszy nastąpi]

◊◊◊

* Tachta – drewniany podest wysłany dywanami i poduszkami, służący do siedzenia, spania i spożywania posiłków.

** Ifrit – zły demon. 

*** Chezr – (dosł. „zielony”) prorok, święty. Pojawia się, choć nie z imienia, w Koranie jako tajemniczy i posiadający ukrytą wiedzę przewodnik Mojżesza. Zdobył nieśmiertelność i wieczną młodość pijąc ze źródła wody życia. Przewodnik i opiekun mistyków na ich drodze do Boga.

 

Licencja Creative Commons
Ogród wiedzy, część IV by Albert Kwiatkowski is licensed under a Creative Commons Uznanie autorstwa-Na tych samych warunkach 4.0 Międzynarodowe License.