Przegląd Cyfrowej Biblioteki Narodowej Polona/Blog

Andrzej Dobosz poleca. Dariusz Kulesza. „Ćwiczenia z życia. O twórczości Wiesława Myśliwskiegoˮ. Kraków 2022


Autorem książki poświęconej Wiesławowi Myśliwskiemu jest Dariusz Kulesza.

Monografia opisuje życie i twórczość pisarza. W pierwszym zdaniu autor stanowczo zaznacza, że Wiesław Myśliwski nie jest jednym z najwybitniejszych polskich prozaików przełomu XX i XXI wieku. Myśliwski to polski prozaik przełomu wieków najwybitniejszy. Uzasadnia tę opinię w następujący sposób: Decydują o tym trzy podstawowe argumenty. Pierwszy: jego Kamień na kamieniu (1984) to epopeja. Drugi: Kamień na kamieniu  to chłopska epopeja narodowa. Trzeci: twórczość Myśliwskiego to jedno wielkie ćwiczenie z życia. Po czym punkt po punkcie rozwija te stwierdzenia.

Jeśli idzie o życiorys pisarza, to Kulesza przede wszystkim przypomina, że gdy 13 grudnia 1981 roku został ogłoszony stan wojenny i gdy pięć miesięcy później sejm powołał Narodową Radę Kultury, w jej skład wszedł między innymi Wiesław Myśliwski. W latach 1983–89 pełnił funkcję jej wiceprzewodniczącego. Gdy zaczęto rozliczać pisarza z tego faktu Kamień na kamieniu został już opublikowany, a wydanie książkowe ukazało się ostatecznie w roku 1984. Całą sprawę Kulesza objaśnia w następujący sposób: W sumie nie widzę powodu, by komentować decyzję Myśliwskiego o uczestnictwo w Radzie.  …Nie zamierzam więc uzasadniać jej wojenno-okupacyjnymi i powojennymi doświadczeniami pisarza. …nie należy (również) łączyć kwestii literackich, odnoszących się do wartości dzieła, z zagadnieniami dotyczącymi kulturalno-społecznej aktywności autora.

Dariusz Kulesza ma bardzo przemyślane sądy, które wyraża w sposób niezwykle zdecydowany.

Uzupełnieniem faktów z życia Wiesława Myśliwskiego, których autor  Ćwiczeń…  nie podaje, jest biogram znajdujący się w słowniku współczesnych polskich pisarzy Jadwigi Czachowskiej i Alicji Szałagan, który Kulesza poleca. 

Wiesław Myśliwski urodził się 25 marca 1932 roku we wsi Dwikozy pod Sandomierzem, jako syn Juliana Myśliwskiego wywodzącego się z rodziny mieszczańskiej z Ćmielowa, oficera. Ojciec brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w 1920 roku. Matka,  Marianna z Gałęzów, w młodości aktywnie działała w Związku Młodzieży Wiejskiej  „ Wiciˮ.  

W latach 1935–39 pisarz mieszkał w Starachowicach, a w czasie okupacji niemieckiej w rodzinnej wsi. Po wojnie uczęszczał do Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w Sandomierzu, a od roku 1951 studiował filologię polską na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. Studia ukończył w 1956 roku i uzyskał magisterium.

Jego debiutem była recenzja powieści E. de Greeff Noc jest moim światłem, którą opublikował w 1955 roku w przejętym wtedy przez PAX „Tygodniku Powszechnymˮ (nr 33).

W latach 1971–83 pracował w Ludowej Spółdzielni Wydawniczej, kolejno jako asystent redaktora, redaktor, a od 1958 roku kierownik redakcji literatury współczesnej. W roku 1967 ogłosił swą pierwszą powieść Nagi sad. W latach 1971–83 był członkiem Związku Literatów Polskich, a od roku 1975 redaktorem naczelnym kwartalnika społeczno-kulturalnego „Regionyˮ.

W latach 1970–80 wielokrotnie odbierał nagrody państwowe. Między innymi nagrodę Prezesa Rady Ministrów II stopnia (1979), Przewodniczącego Komitetu do Spraw Radia i Telewizji I stopnia w tym samym roku 1979, w roku 1980 nagrodę „Trybuny Luduˮ.

Od roku 1967 ogłosił kilka powieści mających parę wydań:

Nagi sad (LSW 1967)

Pałac (Państwowy Instytut Wydawniczy 1970)

Kamień na kamieniu (drukowany w 1983 roku w „Twórczościˮ, wydany przez PIW w 1984)

Widnokrąg (drukowany w „Twórczościˮ i „Polityceˮ, wydany przez Muzę w 1996)

Traktat o łuskaniu fasoli (Znak 2007).

Także kilka scenariuszy filmowych:

Droga,

Klucznik,

Popielec.

Spośród prac redakcyjnych ukazały się przygotowane do druku poezje wybrane Józefa Ozgi-Michalskiego.

Dariusz Kulesza. „Ćwiczenia z życia. O twórczości Wiesława Myśliwskiegoˮ w POLONIE